بی تدبیری دولت در ماجرای کولبران

به گزارش راهبرد معاصر؛ کولبری سال‌هاست به واژه‌ای آشنا برای مردم استان کردستان تبدیل‌شده و در طول تمام این سال‌ها مسئولان و مدیران متعدد کشوری و استانی خبر از ساماندهی این وضعیت داده‌اند ولی تاکنون اقدامی عملی در این مسیر صورت نگرفته است.

بیکاری و نبود بستر مناسب برای اشتغال در مناطق مرزنشین به‌ویژه در غرب کشور در طول یک دهه اخیر موجب رشد فزاینده تعداد کولبران شده است. در حال حاضر نه‌تنها نزدیک ساکنان شهرستان‌های مرزی مریوان، سروآباد، سقز و بانه بلکه جوانان بیکار از سایر شهرستان‌های استان کردستان نیز راهی مناطق مرزی شده و با کولبری امرارمعاش می‌کنند.

چند سالی می‌شود که با آغاز فصل سرما، کوه‌های غرب کشور آبستن حوادثی تلخ برای مرزنشینان و به دنبال آن تمام مردم ایران است و هر چند وقت یک بار خبری مبنی بر مرگ کولبران در مسیرهای صعب‌العبور کوهستانی مخابره می‌شود.

با مرگ دو برادر در مرزهای استان کردستان در حین کولبری بار دیگر معضل و مشکل اساسی سالهای اخیر در کردستان در رأس اخبار ملی و حتی بین المللی قرار گرفت و البته کسانی که خود باید پاسخگویی این وضعیت باشند، امروز در لباس مدعی دیگران را مواخذه می‌کنند.

جزئیات مرگ فرهاد خسروی کولبر 14 ساله کردستانی

۲۶ آذر گروهی ۵ نفره از جوانان و نوجوانان روستای «نی» از توابع مریوان راهی کوه‌ها شدند، آن‌ها برای کار ناچار بودند از معابر غیررسمی دولتی که میان محلی‌ها موسوم به معابر مرگ بوده و دارای پرتگاه‌هایی مخوف است، عبور کنند.

افراد محلی می‌گویند ماموران راه‌های اصلی را بسته‌اند و فقط راه‌های سخت کوه‌ها را باز می‌گذارند بنابراین عبور از کوه‌ها، تنها راه برای کولبری است.

آزاد و فرهاد خسروی با سرنوشتی تلخ مواجه می‌شوند. آزاد 17 ساله سومین بار است که کول می‌برد، اما فرهاد برادر 14 ساله‌اش بار اولی است که تصمیم گرفته برای کمک به معاش خانواده کولبری کند.

این دو برادر در کولاک گم می‌شوند، ابتدا آزاد جانش را از دست می‌دهد. تلاش‌های فرهاد که بخشی از لباس‌هایش را بر تن او می‌کند تا اندکی گرم شود بی‌فایده است و سرانجام آزاد براثر سرما جانش را از دست می‌دهد، فرهاد به تنهایی و سوگوار برادر مسیرش را ادامه می‌دهد تا اینکه به یک کلبه کوهستانی می‌رسد.

کلبه بسته و با حفاظ و نرده مسدود شده است. فرهاد با شکستن پنجره و به قیمت زخمی شدن و خونریزی انگشتانش سعی می‌کند وارد کلبه شود، اما نرده‌های کلبه آهنی است و او نمی‌تواند به آن وارد شود.

فرهاد دیگر توانی برای تلاش ندارد سرش را به دیوار کلبه تکیه می‌دهد و چشمانش بسته می‌شود.

با مخابره خبر درگذشت این کولبر ۱۴ ساله و عکسی از او که مشت گره‌شده‌اش هنوز باز نشده بود موجی از ناراحتی و درد را برای بسیاری از مردم ایجاد کرد و شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها پر شدند از این عکس و خبر تاثربرانگیز.

واکنش متفاوت دولت به خبر مرگ دو برادر کولبر

تاکنون واکنش سخنگوی دولت به این اتفاق این بوده که «مرگ حق است!».

معاون اول رییس جمهور هم نوش دارو بعد از مرگ سهراب بوده و وقتی خبر جان باختن کولبران را شنیده، دستور داده که به وضعیت خانواده آنها رسیدگی شود!

مرگ کولبر کردستانی

دستورهایی که اگر زودتر صادر می‌شد جان انسان‌های بسیاری به خاطر فقر گرفته نمی‌شد. با این حال تجربه نشان داده همین دستور هم چند صباحی دیگر از یاد خواهد رفت و خانواده‌ای که دو فرزندش را از دست داده، با مشکلات بسیار بیشتری از قبل روبرو خواهد شد؛ چه آنکه اساسا قرار نیست کاری انجام شود.

دولت تدبیر و امید سال ۹۵ پس از پخش گزارش‌های دردناک از زندگی کولبران، تصمیم گرفت مسئله کولبران را حل کند، اما عملا در این راه موفقیتی کسب نکرد. دولت تلاش داشت با صدور دفترچه‌های مرزی برای کولبران به آن‌ها اجازه وارد کردن مقدار مشخصی کالا به صورت قانونی را صادر کند، اما این سیاست کارآمدی لازم را نداشت، محدود و فسادآور بود.

دولت روحانی از زمان روی کار آمدن با ارائه وعده‌های عملیاتی نشده در زمینه ساماندهی کولبری بخش زیادی از رأی مردم این مناطق را به سبد خود ریخت ولی امروز بعد از گذشت بیش از شش سال هنوز خبری از تحقق این وعده‌ها برای ساماندهی این معضل در استان کردستان در میان نیست.

بازی با طرح ساماندهی مرزهای کشور

داستان ساماندهی مرز در کردستان و دیگر نقاط کشور قبل از دولت روحانی مطرح و اقدامات اولیه در راستای عملیاتی کردن این مهم اجرا شد اما با روی کار آمدن دولت روحانی، طرح قبلی بایگانی شده و این بار داستان ساماندهی مبادلات مرزی در سراسر کشور به ویژه استان کردستان مطرح شد.

طی سال‌های اخیر طرح‌های متعددی به‌صورت آزمایشی در خصوص ساماندهی کولبران در استان از انسداد کامل مرزها تا تبدیل کولبری به پیله‌وری ارائه شد ولی هیچ‌کدام از این اقدامات به نتیجه نرسید و امروز همچنان کولبری به‌عنوان یک مشکل و معضل جدی در این خطه از کشور همچنان ادامه دارد.

کولبرانی با تحصیلات عالی

عبدالکریم حسین‌زاده، نماینده مجلس شورای اسلامی عنوان کرد:‌ آیا تصمیم‌گیران و افرادی که حرف از ساماندهی کولبران می‌زنند مطلع هستند که بسیاری از این افراد دارای مدارک تحصیلی لیسانس و فوق لیسانس هستند؟

وی ادامه داد: این کار تبعات اجتماعی بالایی دارد کارکرد کولبری عملکرد انسانی نیست، اصل موضوع را باید حل کنیم نه این که صورت مسئله را پاک کنیم به اسم این‌که می‌خواهیم ساماندهی انجام دهیم. اگر ساماندهی این است که کولبری بماند فقط نوعش را تغییر دهیم توهین به شعور ملت است.

تذکر مقام معظم رهبری در خصوص برخورد با کولبرها

در سال‌های گذشته با شلیک‌هایی که مرزبانان برای مبارزه با قاچاق و یا از ترس حضور اشرار انجام می‌دادند برخی کولبران کشته می‌شدند. موضوعی که با تذکر رهبر انقلاب اسلامی تقریبا متوقف شد و مدت‌هاست خبری از مرگ کولبران با گلوله شنیده نمی‌شود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی روز ۸ اردیبهشت ۹۸ در دیدار با کارگران درباره مبارزه با قاچاق کالا فرمودند: «مراد من از قاچاق، فلان کوله‌بر ضعیف نیست که به آن طرف [مرز] می‌رود و چیزی برمی‌دارد و با کول خود به این طرف [مرز] می‌آورد. اینها که چیزی نیست. اینها اهمیتی ندارد و با آن مبارزه هم نشود اشکالی ندارد. من قاچاق‌های سازمان یافته بزرگ رو می‌گویم. [اینکه] ده‌ها و صدها کانتینر اجناس گوناگون قاچاق وارد کشور شود.»

پس از این اظهارات برای همه مشخص شد که سیاست کلی نظام مقابله با چند کولبری که از سر فقر و ناچاری کالایی را از آن سوی مرزها به کشور وارد می‌کنند نیست آن هم در حالی که بنا بر آماری که در سال ۹۴ منتشر شده سهم کولبران در قاچاق کالا چیزی کمتر از چهار درصد است و به قول رهبر انقلاب اسلامی برای مبارزه اساسی با قاچاق باید به سراغ دانه‌درشت‌ها و آنهایی که کانتینری قاچاق می‌کنند رفت نه چند کولبر بی‌دفاع غیرسازمان‌یافته.

کولبری در کردستان و سایر استان‌های کشور همچنان قربانی می‌گیرد و متأسفانه در این میان هم مسئولان همچنان بی تفاوت از کنار موضوع می‌گذرند و البته با توجه به فضای عمومی حاکم بر کشور نمی‌توان به این زودهایی چشم انتظار اقدامی و حرکتی بود.

در این میان ضد انقلاب هم فرصت را غنیمت شمرده و با بسیج کردن تمامی ظرفیت‌های خود به نظام و انقلاب می تازد و با این بهانه به دنبال واگرایی قومی و مذهبی در کردستان است و البته مدیرانی که باید پاسخگوی عملکرد خود باشند، هم ساکت و آرام به صندلی خود تکیه زده و مرجعی هم برای بازخواست آنها نیست.

سیاست کلی نظام در مواجهه با کولبران را پیش از این رهبر انقلاب مشخص کرده‌اند که نباید برخوردی با این افراد صورت گیرد حال باید مسئولان به فکر جایگزین‌هایی برای کولبری باشند تا دیگر شاهد مرگ فرهادهای دیگری به خاطر کولبری نباشیم.

منبع: افکارنیوز